Portugalia

Azory – europejski raj na Oceanie Atlantyckim – co musisz wiedzieć przed przyjazdem

Azory, znane również jako Region Autonomiczny Azorów, to archipelag dziewięciu wysp wulkanicznych, które stanowią część Portugalii. Położone na środku Oceanu Atlantyckiego, Azory są jednym z najbardziej urokliwych i nieodkrytych zakątków Europy. To raj dla miłośników przyrody, wspinaczki, żeglarstwa i tych, którzy szukają spokoju z dala od zgiełku miejskiego życia.

Nazwa archipelagu – Azory (port. Açores) pochodzi najprawdopodobniej od portugalskiego słowa açor, które oznacza jastrzębia. Zwierzę to znajduje się również na fladze Regionu Autonomicznego. Jednakże, jako iż jastrzębie nie występują i nigdy nie występowały na tym obszarze, uczeni uważają, że prawdopodobnie chodzi o endemiczny gatunek myszołowa, który po prostu mógł kojarzyć się z jastrzębiem.

Nazwa Azory jest również łączona przez niektórych historyków z innym portugalskim słowem – azures, które oznacza “niebieskie”, co mogłoby nawiązywać do odcienia wód otaczających wyspy.

Krótka historia Azorów

Azory prawdopodobnie były znane już starożytnym kulturom, takim jak Fenicjanie, Kartagińczycy i Arabowie, ale pozostały niezamieszkane do czasów ich ponownego odkrycia przez Portugalczyków w 1427 roku. To uczeń szkoły morskiej Henryka Żeglarza – Gonçalo Velho – jest uważany za odkrywcę tych wysp.

Kolonizacja Azorów prowadzona była w latach 1431-1453, a osadnicy z portugalskich prowincji – Alentejo i Algarve – przyczynili się do rozwoju wysp archipelagu.

Wyspy Azorów były również ważnym miejscem w czasie obu wojen światowych, gdzie istniały liczne alianckie bazy lotnicze i morskie. Od roku 1951 działa tutaj amerykańska baza lotnicza i morska.


Kilka podstawowych danych o Azorach:

  • Powierzchnia wysp to około 2346 km², największą z nich jest São Miguel o powierzchni 744,55 km²
  • Liczba mieszkańców to 242.846 tys. (dane z roku 2019)
  • Stolica Azorów to Ponta Delgada, czyli miejscowość i stolica wyspy São Miguel
  • Język urzędowy Azorów – portugalski
  • Strefa czasowa to GMT-1, czyli czas jest przesunięty o 2 godziny do tyłu w stosunku do czasu polskiego

Azory – Geografia, położenie archipelagu i klimat

Archipelag powstał w trzeciorzędzie w wyniku ekspansji dna oceanicznego. Wyspy leżą na Grzbiecie Śródatlantyckim, na granicy trzech płyt tektonicznych: północnoamerykańskiej, eurazyjskiej oraz afrykańskiej.

Azory usytuowane są około 1500 km na zachód od wybrzeży Półwyspu Iberyjskiego i 2000 km na wschód od Ameryki Północnej. Archipelag Azorów, wraz z Madeirą i Wyspami Kanaryjskimi zaliczany jest do Makaronezji.

Klimat Azorów

Azory znajdują się w strefie klimatu podzwrotnikowego wilgotnego. Wyspy archipelagu cieszą się więc stosunkowo łagodnym klimatem. Nie bez powodu nazywane są również “wyspami wiecznej wiosny”.

Latem temperatura nie przekracza tutaj 25°C, a zimą nie spada poniżej 10°C. Jednakże częste i intensywne opady deszczu oraz silne wiatry sprawiają, że pogoda jest dość nieprzewidywalna. Częste są również mgły, zwłaszcza w górach, które mogą utrudnić aktywności na świeżym powietrzu.

Na obszarze archipelagu panuje dość wysoka wilgotność powietrza (ok. 70-80%).

Najlepszy Czas na Wizytę na Azorach

Jeśli zależy Ci na jak najlepszej pogodzie, najwyższej temperaturze i najniższym prawdopodobieństwie opadów, to wybierz okres od czerwca do końca września. To właśnie latem jest tutaj najcieplej, a średnia temperatura o tej porze roku wynosi 23-24 stopnie. Zimą zaś jest to 18-19 stopni.

Jeśli nie zależy Ci na spędzaniu czasu na plaży, wolisz górskie wędrówki i odpoczynek od tłumów, to tak naprawdę każdy miesiąc jest dobry na przyjazd na wyspy.

Pamiętaj też, że wspomniana już wyżej wysoka wilgotność powietrza potęguje uczucie ciepła latem, ale także chłodu zimą.

Podczas pobytu na jednej z wysp archipelagu warto wypożyczyć samochód, gdyż często aktualna pogoda w jednej części wyspy nie pokrywa się z tą w innej części, więc będąc zmotoryzowanym szybko można przemieścić się z jednego miejsca w drugie i świetnie wykorzystać czas.

Wyspa Pico, Azory
Wyspa Pico, Azory

Rzeźba terenu i niezwykła przyroda Azorów

Azory to wyspy pochodzenia wulkanicznego, o zróżnicowanym ukształtowaniu terenu, gdzie przeważają wyżyny i góry.

Wyspy posiadają żyzną, wulkaniczną glebę, co sprawia, że ich szata roślinna jest niezwykle różnorodna. To właśnie głównie swoją dziką i zachwycającą przyrodą Azory przyciągają turystów.

Wyspy oferują zapierające dech w piersiach krajobrazy, gdzie strome, skaliste wybrzeża łączą się z jeziorami kraterowymi lub wpadają bezpośrednio do oceanu. Na wyspach znajduje się również wiele wulkanów.

Zapewne wszyscy o tym wiedzą, a jeśli nie, to warto w tym miejscu wspomnieć, że obszar archipelagu Azorów jest obszarem aktywnym sejsmicznie. Obecnie aktywnych jest tutaj 18 wulkanów.

Wyspy Archipelagu Azorów

Azory, często nazywane europejskimi Hawajami, składają się z dziewięciu wysp podzielonych na trzy główne grupy:

  • Grupa Zachodnia: Flores i Corvo
  • Grupa Centralna: Faial, Pico, São Jorge, Graciosa i Terceira
  • Grupa Wschodnia: São Miguel i Santa Maria

Każda z tych wysp ma swój unikalny charakter i atrakcje do zaoferowania. Pomiędzy wyspami można przemieszczać się promem lub samolotem.

São Miguel

Największa z wysp, znana również jako “Zielona Wyspa”. Jest ona domem dla gorących źródeł termalnych, kraterów wulkanicznych i malowniczych krajobrazów.

Znajdują się tutaj dwie, jedyne w Europie plantacje herbaty – Fábrica de Chá Gorreana, czyli najstarsza fabryka herbaty w Europie oraz Fábrica de Chá do Porto Formoso – ta jest mniejsza i bardziej kameralna. Obie manufaktury można zwiedzać lub po prostu podziwiać ich zielone tarasy z punktów widokowych. Wstęp oraz degustacja herbaty są bezpłatne.

Oprócz plantacji herbaty, São Miguel jest znane również z plantacji ananasów. Może to być ciekawa wycieczka i doświadczenie, zwłaszcza jeśli nigdy nie widziałeś/aś i nie wiesz jak rosną ananasy. A dodatkowo, portugalskie ananasy są pyszne – słodkie i soczyste! Musisz ich spróbować!

plantacja herbaty Porto Formoso
plantacja herbaty Porto Formoso

Pico

Druga co do wielkości wyspa archipelagu Azorów. Ta wyspa słynie z najwyższego szczytu Portugalii – Montanha do Pico, czyli Góry Pico (2351 m n.p.m.) – idealnej do wspinaczki. To również miejsce uprawy winogron i produkcji wina. Krajobraz tworzony przez znajdujące się tutaj winnice, jest tak spektakularny, że został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Terceira

Trzecia co do wielkości wyspa archipelagu. Jej nazwa oznacza dosłownie “Trzecia”. Stolica Terceiry, Angra do Heroísmo, została wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Warto odwiedzić to urokliwe miasteczko.

Obowiązkowym punktem zwiedzania jest znajdujący się na wyspie wulkan – Algar do Carvao – o głębokości 90 metrów, który można zwiedzić od środka. Jego wnętrze pokryte jest bujną roslinnością. Taka okazja nie zdarza się zbyt często!

Kolejnym wartym uwagi miejscem na tej wyspie jest punkt widokowy Serra do Cuma, skąd możesz podziwiać piękny panoramiczny widok na okoliczne pola.

Terceira słynie również z hodowli krów.

Angra do Heroísmo, Terceira
Angra do Heroísmo, Terceira

Faial

Faial to raj dla żeglarzy, z popularnym portem w Horta. W miasteczku warto odwiedzić Peter Café Sport, czyli bar-muzeum – historyczny bar żelgarzy, wypełniony po brzegi m.in. zdjęciami, flagami i różnymi wiadomościami, zebranymi na przestrzeni lat.

Do listy zwiedzania warto dopisać Vulcão dos Capelinhos, czyli monogenetyczny wulkan, którego erupcja trwała 13 miesięcy w latach 1957-58 i powiększył powierzchnię wyspy o ok. 1,5 km², latarnię morską Ponta dos Capelinhos czy Caldeira de Faial, czyli kalderę wulkanu Caldeira, razem z najwyższym szczytem Faial – Cabeço Gordo (1043 m.n.p.m.), którego część stanowi właśnie Caldeira.

Flores

Wyspa Flores, jak już zapewne się domyślasz, bierze swoją nazwę od kwitnących tutaj przez cały rok kwiatów. Wyspa to mieszanka wszystkich odcieni zieleni z wodospadami i jeziorami kraterowymi z krystalicznie czystą wodą.

Jak każda z wysp archipelagu, Flores również jest miejscem idealnym na wędrówki.

Zdecydowanym numerem jeden na wyspie Flores jest Poço da Ribeira do Ferreiro, miejsce, które uraczy Cię jednym z najpiękniejszych krajobrazów, jakie zobaczysz w życiu.

Poço da Ribeira do Ferreiro, Flores
Poço da Ribeira do Ferreiro, Flores

Corvo

Najmniejsza wyspa archipelagu, Corvo, jest spokojna i jest obszarem występowania dużej ilości ptaków. To miejsce zdecydowanie idealne na ucieczkę od zgiełku. Jedyną osadą na wyspie jest maleńkie miasteczko Vila do Corvo, a największą atrakcją zajmujący prawie całą północną część wyspy Caldeirao do Corvo, czyli obszerny, jeden z najbardziej imponujących kraterów na Azorach. Z lagunami oraz otaczającymi ją pastwiskami, kaldera zapewnia bardzo interesujący widok.

Graciosa

Słynie z uprawy winogron i produkcji wyjątkowych win oraz serów. Oprócz kilku zabytków, miejscami wartymi odwiedzenia są latarnia morska da Ponta da Barca, Furna do Enxofre, czyli wulkaniczna jaskinia z jeziorem w środku, do której prowadzi niezwykła kamienna wieża czy też Praia do Barro Vermelho, czyli plaża z czerwonym piaskiem, charakterystycznym dla tego obszaru, któremu zawdzięcza swoją nazwę.

Peter Café Sport, wyspa Faial
Peter Café Sport, wyspa Faial

São Jorge

São Jorge to kraina “fajãs” – obszernych płaskich terenów otoczonych klifami, które powstały przez osuwiska lub zetknięcie się lawy wulkanicznej z wodą. Na tej wyspie jest ich ponad 40. W wielu miejscach, gdzie osuwiska miały miejsce powstały niewielkie wysepki lub laguny (jak np. Lagoa da Fajã de Santo Cristo).

Wyspa jest idealnym kierunkiem dla osób uwielbiających trekking. Najwyższa góra – Pico de Esperança (1053 m n.p.m.) oferuje, jakżeby inaczej – niesamowite widoki.

Na wyspie znajduje się oczywiście wiele punktów widokowych skąd możesz podziwiać fantastyczne panoramy.

Największym miasteczkiem São Jorge jest urokliwe Velas – warto poświęcić chwilę czasu na spacer i poznanie jego zabytków.

Santa Maria

To najstarsza (odkryta jako pierwsza) z wysp archipelagu. Wyróżnia ją suchy i słoneczny klimat, więc jeśli lubisz ciepło i zależy Ci na jak najlepszej pogodzie podczas Twojego pobytu, może ona okazać się dla Ciebie najlepszym wyborem.

Plaża Praia Formosa to jedno z najpiękniejszych miejsc na wyspie. Jest to jedna z niewielu białych piaszczystych plaż na archipelagu. Będąc na wyspie Santa Maria warto odwiedzić również czerwoną pustynię – Barreiro da Faneca czy jeden z najwyższych wodospadów w Portugalii – Cascata do Aveiro o wysokości 100 metrów.

Barreiro da Faneca, Santa Maria
Barreiro da Faneca, Santa Maria

Ciekawostki o Azorach:

  • Azory posiadają dwa obiekty wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO: pierwszym jest zabytkowe centrum miasta Angra de Heroísmo (stolicy wyspy Terceira), które zostało założone jako pierwsza większa osada w roku 1478. Drugim są krajobrazy winnic na wyspie Pico.
  • Jedyne (dwie), działające do dziś, plantacje herbaty w Europie znajdują się właśnie na Azorach, a dokładniej na wyspie São Miguel. Najstarsza została założona w roku 1883.
  • Azory to miejsce, w którym do 1984 roku było dozwolone wielorybnictwo.
  • Znaczki pocztowe pochodzące z tego regionu są bardzo cenione w świecie filatelistyki i od 1868 roku przynoszą archipelagowi spore dochody.
  • Archipelag jest nadal obszarem aktywnym sejsmicznie, a ostatnia erupcja wulkanu miała miejsce na wyspie Faial w 1957 roku.

Co robić na Azorach?

Niesamowita przyroda

Azory to przede wszystkim soczysta zieleń i przepiękne widoki. Bogata, bujna roślinność, którą wyspy zawdzięczają żyznym glebom wulkanicznym w połączeniu z jeziorami kraterowymi, wodospadami, wodami termalnymi to to, co przyciąga tutaj turystów.

Algar do Carvao, Terceira
Algar do Carvao, Terceira

Plażowanie

Mimo, że to głównie wspomniana już wyżej przyroda przyciąga na wyspy turystów, to plażowicze również znajdą coś dla siebie. Linia brzegowa Azorów jest generalnie dość skalista, nie mniej jednak piaszczyste plaże również tutaj występują, aczkolwiek są one w większości czerwone lub czarne, mieniące się wulkanicznym piaskiem.

Jednakże warto mieć również świadomość, że ze względu na położenie wysp pośrodku oceanu, a co za tym idzie, często wzburzoną wodę i wysokie fale oraz prądy morskie, Azory nie są idealnym miejscem do kąpieli.

Strój kąpielowy przyda się jednak bez wątpienia na gorących źródłach.

Delfiny i wieloryby

Urlop na portugalskich wyspach to świetna okazja, aby podziwiać zarówno delfiny, jak i wieloryby w ich naturalnym środowisku. Organizowanych jest tutaj sporo rejsów specjalnie w tym celu. Zwierzęta te licznie zamieszkują okoliczne wody, a najlepszym okresem na ich obserwację jest wiosna. To właśnie wtedy są największe szanse na ich spotkanie (aczkolwiek spotkać można je przez cały rok).

Aktywny wypoczynek

Azory to istny raj dla miłośników aktywnych form spędzania wolnego czasu. Znajduje się tutaj mnóstwo tras trekkingowych. Podczas wędrówek można nacieszyć oczy podziwiając niesamowite krajobrazy i urokliwe zakątki, które mają do zaoferowania wyspy archipelagu Azorów.

Kuchnia

Podróżując w jakiekolwiek miejsce należy poznać je również od strony lokalnej kuchni. Nie inaczej jest w przypadku Azorów. Daniem, którego koniecznie musisz spróbować będąc na wyspie São Miguel, i którego nie spotkasz w żadnym innym miejscu na świecie jest Cozido das Furnas. Nie chodzi tutaj zupełnie o składniki, bo te są powszechne, ale o sposób jego przyrządzenia. Jest ono gotowane na wolnym ogniu w trzewiach wulkanu Furnas! Garnek ze składnikami jest zakopywany w jednym ze specjalnie przygotowanych otworów, gdzie pozostaje przez 6-8 godzin.

Lagoa do Fogo, São Miguel
Lagoa do Fogo, São Miguel

Podsumowanie

Azory to prawdziwy skarb natury, z niesamowitymi krajobrazami, przyrodą i kulturą. To idealne miejsce dla podróżników, którzy szukają spokoju i piękna natury w jednym z najurokliwszych zakątków Europy. Zwłaszcza, że w dalszym ciągu na wyspy nie dotarła turystyka masowa. I oby trwało to jak najdłużej.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *